PORODIČNI LEKAR / PEDIJATAR
Deca s VWD-om takođe mogu doživeti emocionalne probleme i probleme u ponašanju u školi i u porodičnom životu zbog straha od krvarenja, a učestalo krvarenje može dovesti i do izostanka iz škole. 4 Štaviše, strah od krvarenja može predstavljati i značajan psihološki teret za roditelje deteta i podstaknuti ih da ograniče fizičke i društvene aktivnosti koje su važne za normalan razvoj deteta.5
Uloga porodičnog lekara i pedijatara
VWD je najčešći poremećaj krvarenja kod dece.6 Česti simptomi krvarenja kod dece s VWD-om uključuju lako stvaranje modrica, krvarenje iz usta i nosa, i dugotrajno krvarenje iz manjih rana i nakon operacije.2 Kao porodični lekar ili pedijatar, često ćete biti prvi medicinski stručnjak koji će pregledati decu s takvim simptomima i vaš je zadatak da utvrdite da li dete ima abnormalni obrazac krvarenja koji zahteva dalju stručnu analizu.7 I za odrasle i za decu s mogućim poremećajem krvarenja utvrđivanje istorije krvarenja je prvi korak u dijagnozi. Pri proceni istorije krvarenja deteta ključno je uzeti u obzir starost i razvojne sposobnosti pacijenta. Odojčad koja još nisu pokretna retko pokazuju znakove modrica, ali može im se pojaviti neuobičajeno krvarenje nakon obrezivanja ili vađenja krvi.2,7 Kako deca postaju pokretljivija, manje ogrebotine i modrice od udaraca ili padova postaju sve češće. Međutim, modrice koje su veće ili se pojavljuju češće nego očekivano mogu probuditi sumnju u poremećaj krvarenja. Kod dece s VWD-om modrice se mogu pojaviti i na neuobičajenim mestima, kao što su leđa ili trbuh. Takve modrice mogu se pogrešno protumačiti kao znakovi zlostavljanja deteta i roditelji bi se mogli zabrinuti zbog toga.8 Konačno, kako devojčice ulaze u pubertet, obilno menstrualno krvarenje postaje najčešći simptom krvarenja VWD-a. Kad s pacijentima i njihovim roditeljima razgovarate o ovim simptomima, važno je obuhvatiti i porodičnu istoriju krvarenja, jer se ponavljajuće abnormalno krvarenje može zanemariti unutar porodice.2,9
Nekada je teško odrediti jesu li simptomi krvarenja neuobičajeni.7 Za prvu procenu simptoma krvarenja, a posebno za pacijente kojima je zakazana operacija, preporučujemo vam da s pacijentom uradite naš test krvarenja. Test će pokazati da li su indikovane dalje analize, a pacijentu bi mogao promeniti život!
Konačna dijagnoza VWD-a rezultat je razrađenog procesa.2 Stoga vam preporučujemo da se obratite najbližem centru za lečenje hemofilije ako je indikovana dalja dijagnostička analiza. Multidisciplinarni timovi u centru za lečenje pružaju optimalnu brigu za pacijente s poremećajima krvarenja. VWDtest nudi i dodatne informacije o etiologiji, dijagnostikovanju i lečenju VWD-a, kao i uvid u tipičan put pacijenta s VWD-om.
Literatura
- Atiq F et al. EClinicalMedicine 2021; 32:100726.
- Corrales-Medina FF et al. Blood Rev 2023; 58:101018.
- Patel PN et al. Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2017; 100:216-22.
- de Wee EM et al. J Thromb Haemost 2011; 9:502-9.
- https://www.hemophilia.org/sites/default/files/document/files/nurses-guide-chapter-13a-child-development-with-bleeding-disorder-transition.pdf; posljednji put pristupljeno u ožujku 2023.
- Klaassen R and Halton JM Paediatr Child Health 2002; 7:245-9.
- Van Ommen CH and Peters M. Eur J Pediatr 2012; 171:1-10.
- Jackson J et al. Child Abuse Negl 2012; 36:127-34.
- VanderMeulen H, et al. Hematology Am Soc Hematol Educ Program 2022 1: 631-6.